Ελευθερία και ευθύνη

Γράφει ο Νίκος Γιαννής

Αν δεν σταματήσουμε να βλέπουμε όπως βλέπαμε και να σκεφτόμαστε όπως σκεφτόμασταν θα συνεχίσουμε να φθάνουμε εδώ που θα φθάσαμε και σύντομα, θα σταματήσουμε και να βλέπουμε και να σκεφτόμαστε. Πλέον, ακόμη και για να παραμείνουμε εδώ που είμαστε, τα πράγματα πρέπει ν’ αλλάξουν. Ένα νέο

μεταπολιτευτικό λογισμικό που θα «πατάει» σε ότι γόνιμο χτίσαμε ως τώρα αλλά που θα τολμά ν’ αφήσει τη στεριά, είναι η Ελλάδα. 

Η ατομική ελευθερία έχει μια δίδυμη αδελφή, την ατομική ευθύνη

Νέα μέτρα, νέες κοινωνικές αντιδράσεις, νέοι πολιτικοί τριγμοί. Η ανοιχτή κοινωνία στην οποία επιθυμούμε να ζούμε έχει ως αφετηρία και επίκεντρο την ελευθερία, όχι όμως χωρίς προϋποθέσεις. Δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις δεν μπορεί να υπάρξουν, τα δύο συνυφαίνονται πλήρως μεταξύ τους. Ειδάλλως επιστρέφουμε, στην κλειστή, την ολοκληρωτική κοινωνία, αδιακρίτως χρώματος, όπου δεν έχουμε να νοιαζόμαστε για τίποτα ή σχεδόν για τίποτα, με αντάλλαγμα την απώλεια της ελευθερίας επιλογής, έκφρασης, εκλογής των αρχόντων, ακόμη και της ίδιας της ζωής. Στην ανοικτή κοινωνία είναι αρκετά εκείνα που δεν είναι εγγυημένα στον καθένα μας όμως διαθέτουμε την ελευθερία. Ασφαλώς υπό προϋποθέσεις. Από την πλευρά του κράτους, της συντεταγμένης πολιτείας, η ελευθερία απαιτεί να υπάρχει και να ασκείται αποτελεσματικά ο έλεγχος. Από την πλευρά του πολίτη, η ατομική ελευθερία έχει μια δίδυμη αδελφή, την ατομική ευθύνη. Έτσι η οικογένεια πάει καλά. Άμα φύγει η ελευθερία τότε η ευθύνη και ο έλεγχος μετατρέπονταιι σε σκλαβιά. Άμα φύγει η ευθύνη και ο έλεγχος, τότε η ελευθερία μετατρέπεται στην Ελλάδα του 2009. Και χρειάζεται πολύ περισσότερη προσπάθεια για να επανέλθει, απ' όση θα χρειαζόταν αν είχε πάρει έγκαιρα τα μέτρα της, κράτος και πολίτες. Αν δεν επιδιορθώσεις τη σκεπή όταν ο ήλιος έξω λάμπει, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να το κάνεις στην καταιγίδα. Μήπως τώρα ο ήλιος έξω λάμπει ακόμη;  Ή μήπως τη σκεπή έχει σκεπάσει το χιόνι;