Eνα νέο μοντέλο ενημέρωσης ξεκίνησε ήδη στη Νέα Φιλαδέλφεια και τη Νέα Χαλκηδόνα. Από εδώ, μπορείτε καθημερινά να ενημερώνεστε για ό,τι συμβαίνει στην πόλη μας, αλλά και να γίνετε ΕΣΕΙΣ ο ρεπόρτερ, που θα μας στέλνετε ό,τι βλέπετε γύρω σας και σας κάνει εντύπωση. Σας περιμένουμε στο mail ta.pragmata@yahoo.gr

Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2012

Σαν σήμερα, πριν από τέσσερις αιώνες...


...γεννήθηκε ο γλύπτης που έκανε τη Ρώμη, ένα ατέλειωτο μουσείο: Ο Τζιαν Λορέντσο Μπερνίνι, ο πιο φημισμένος γλύπτης του μπαρόκ. Ο Μπερνίνι (7 Δεκεμβρίου 159828 Νοεμβρίου 1680) ήταν διακεκριμένος Ιταλός γλύπτης και ζωγράφος, γιος του καλλιτέχνη Πιέτρο Μπερνίνι. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους γλύπτες του 17ου αιώνα, που άφησε το ισχυρότερο προσωπικό στίγμα στην εικόνα της Ρώμης. Πρόκειται για
έναν από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους της τεχνοτροπίας του ιταλικού Μπαρόκ, που διακρίθηκε τόσο στη γλυπτική όσο και στην αρχιτεκτονική
Ο Μπερνίνι γεννήθηκε στη Νάπολη της Ιταλίας το χειμώνα του 1598. Ήταν γιος ενός μανιεριστή γλύπτη, του Πιέτρο Μπερνίνι, ο οποίος καταγόταν από τη Φλωρεντία και είχε μετακομίσει πρόσφατα μαζί με τη σύζυγό του, την Αντζέλικα Γκαλάντε από τη Νάπολη, για να εργαστεί στο εργοτάξιο της Τσερτόζα ντι Σαν Μαρίνο. Σε ηλικία επτά ετών, ο μικρός Τζιοβάνι, ή Τζιαν, όπως είναι ευρέως γνωστός, ακολούθησε τον πατέρα του στη Ρώμη, όπου ο τελευταίος κέρδισε την πατρονία του Καρδιναλίου Σκιπίωνος Μποργκέζε, ανιψιού του Πάπα. Εκεί δόθηκε στο νεαρό Μπερνίνι η δυνατότητα να δείξει το ταλέντο του.

Μαθητεία και πρώιμα έργα

Ο Πιέτρο Μπερνίνι, που επέστρεψε στη Ρώμη το 1605 για να συμμετέχει σε έργα του Πάπα Παύλου Ε' Μποργκέζε, πραγματοποίησε αυτή την περίοδο αυτό που σήμερα αναγνωρίζεται ως το αριστούργημά του, το μαρμάρινο ανάγλυφο που απεικονίζει την Ανάληψη της Παναγίας στο βαπτιστήριο της βασιλικής της Σάντα Μαρία Ματζόρε, ένα παράδειγμα μετάφρασης σε όρους γλυπτικής των αξιών της θρησκευτικής ζωγραφικής της εποχής. Με την τεχνική του ο Πιέτρο προσπαθεί να αποδώσει εφέ της ζωγραφικής: οι βαθιές πτυχώσεις, η βαθύτητα του ανάγλυφου που αυξάνεται στα πρόσωπα που βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. Όλες αυτές τις τεχνικές χρησιμοποίησε και ο γιος του στα πρώτα του αυτόνομα έργα. Άλλο έργο του Πιέτρο που είχε μεγάλη συμβολή στη διαμόρφωση της τέχνης του νεαρού Τζιαν Λορέντζο, ήταν η κατασκευή της Καπέλα Παολίνα, σχεδιασμένη από τον Φλαμίνιο Πόντζο, προορισμένη να υποδεχτεί τον τάφο των Παπών Παύλου Ε’ και Κλήμη Η', στην οποία ο Πιέτρο συμμετείχε μαζί με ένα συνεργείο άλλων γλυπτών και ζωγράφων που διακόσμησαν το έργο, και συγκεκριμένα δημιουργώντας τη Στέψη του Κλήμη Η' το 1611.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν για το νεαρό Μπερνίνι η εμπειρία οργάνωσης ενός συνεργείου (στο μέλλον διηύθυνε πολλά) και η ενσωμάτωση στο εσωτερικό ενός έργου αρχιτεκτονικής και εικονογραφίας γλυπτικής και ζωγραφικής ενωμένες σε ένα σύνολο πλούσιο σε πολύχρωμα μάρμαρα.
Ένα από τα πρώτα έργα όπου ο Μπερνίνι εργάστηκε σαν βοηθός του πατέρα του ήταν η Κρήνη του Σαπιοκάραβου στην Πιάτσα ντι Σπάνια.
Η Ρώμη στις αρχές του 17ου αιώνα ήταν μια πόλη που βρισκόταν σε καλλιτεχνικό αναβρασμό, σε μια εποχή μεγάλων καινοτομιών, αληθινών και καθαρών επαναστάσεων, όπως η ραγδαία εξάπλωση αυτά τα χρόνια της ζωγραφικής του Καραβάτζιο, στο νατουραλιστικό πεδίο, και αυτής του Καράτσι στο ακαδημαϊκό και σύμφωνο με την παράδοση πεδίο, τη στιγμή που η τέχνη του Ρούμπενς άνοιγε το δρόμο στο Μπαρόκ. Μα κυρίως επρόκειτο για μια πόλη που φιλοξενούσε καλλιτέχνες από όλη την Ευρώπη, οι οποίοι βρίσκονταν σε συνεχή αντιπαράθεση και ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών.
Το 1623 ήταν ένα πολύ σημαντικό έτος για τις τύχες της Ρώμης, ακόμη και από την οπτική πλευρά της τέχνης. Εκείνη τη χρονιά εκλέχτηκε Πάπας ο Μαφφέο Μπαρμπερίνι, υπό το όνομα Ουρβανός Η', ένας φιλόδοξος ποντίφικας, εραστής των τεχνών και μεγάλος θαυμαστής του Μπερνίνι, τον οποίο και θεωρούσε καλλιτέχνη ιδανικό για να πραγματοποιήσει τα πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά του σχέδια, για να δώσει έκφραση και μορφή στη θέληση της Εκκλησίας να προβάλλει τον εαυτό της ως θριαμβεύτρια δύναμη, μέσα από θαυμαστά έργα, με έναν σαφή χαρακτήρα, επικοινωνιακό, πειστικό και θριαμβευτικό.
Θα ήταν μια τέχνη που θα αποτελούσε τη βάση διαφόρων τυπολογιών: της αρχιτεκτονικής, της γλυπτικής και της πολεοδομίας, που θα είχαν στο θέατρο τον κοινό τους παρονομαστή: ο Μπερνίνι πραγματοποιεί μια σειρά από σκηνογραφίες, στις οποίες χρησιμοποιούσε κάθε πιθανό μέσο για να καταπλήξει το κοινό, με διάφορα εφέ, τα οποία κατόπιν χρησιμοποίησε και στα έργα αρχιτεκτονικής του.

  • Το άγαλμα της Αγίας Μπιμπιάνα (1624). Η πρώτη παραγγελία του Μπαρμπερίνι ήταν, το 1623, το άγαλμα της Αγίας Μπιμπιάνα, στην ομώνυμη εκκλησία, σχέδιο που περιελάμβανε και την πρόσοψη του κτιρίου, την πρώτη αρχιτεκτονική απόπειρα του Μπερνίνι, ένα απλό και απέριττο σχέδιο με στύλους και αψιδωτά περάσματα. Το έργο σηματοδοτεί μια αλλαγή στο στιλ γλυπτικής, με πτυχώσεις ήδη χαρακτηριστικές του μπαρόκ, και εκφραστικές ώστε να ενδυναμώνουν και να συμμετέχουν στην πνευματική κατάσταση της αγίας. Ήταν μια σημαντική στιγμή για την ιστορία της τέχνης, όπου η γλυπτική του Μπερνίνι συνομιλούσε με τη ζωγραφική του Πιέτρο ντα Κορτόνα, πρωταγωνιστή της μπαρόκ ζωγραφικής στη Ρώμη. Από κει κι έπειτα ο Μπερνίνι χρησιμοποιούσε πάντα ως τέχνασμα τη χρήση των ρούχων σαν μέσο υποστήριξης του πνευματικού μηνύματος, σε ένα παιχνίδι εσοχών και προεξοχών, φωτός και σκιάς. Το άγαλμα υπάρχει σε μια εσοχή πάνω από την Αγία Τράπεζα, και αποτελεί την πρώτη πλήρως ντυμένη μορφή που δημιούργησε ο Μπερνίνι. Η αγία, που μαρτύρησε κατά τη βασιλεία του Ιουλιανού του Παραβάτη, παριστάνεται δίπλα σε ένα στύλο, κρατώντας τα σχοινιά με τα οποία μαστιγώθηκε και θανατώθηκε.

  • Ουρανός του Παπικού Βωμού στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου (1624). Η καλλιτεχνική συμμαχία του Ουρβανού Η' με τον εκλεκτό του καλλιτέχνη, βρήκε στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου το ιδανικό σημείο έκφρασης: η βασιλική, χτισμένη στον τόπο όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Πέτρος, ιδρυτής της Καθολικής Εκκλησίας, έπρεπε να εκφράζει την αναγέννηση της Εκκλησίας και την ηθική της ενδυνάμωση μετά την κρίση του προηγούμενου αιώνα. Ο Πάπας ήθελε ο νέος βωμός, τοποθετημένος πάνω από το πηγάδι του κονφέσιο, της κρύπτης όπου λέγεται ότι είναι θαμμένο το σώμα του Αγίου Πέτρου, να στεφανωθεί από ένα στέγαστρο από επιχρυσωμένο μπρούτζο, ακουμπισμένο πάνω σε μαρμάρινες βάσεις με το στέμμα των Μπαρμπερίνι. Στηριγμένο πάνω σε σπειροειδής στύλους είκοσι μέτρων, στολισμένους με μοτίβα από τη φύση, καταλήγει σε τέσσερις σπείρες πάνω στις πλάτες δελφινιών που υποβαστάζουν άγγελοι, οι οποίες ενώνονται σε μια σφαίρα και έναν σταυρό. Στον βωμό αυτό, ο μόνος που επιτρέπεται να τελέσει τη Θεία Λειτουργία είναι ο Πάπας.

  • Ταφικό Μνημείο του Ουρβανού Η' (1627). Η κατασκευή του ξεκίνησε μέσα στον Άγιο Πέτρο το 1627 και ολοκληρώθηκε πολλά χρόνια αργότερα. Κατασκευάστηκε σε συμμετρική θέση αναφορικά με εκείνο του προηγούμενου αιώνα για τον Πάπα Παύλο Γ' Φαρνέζε, που κατείχε τη θέση κατά τη Σύνοδο του Τρέντο, και που ήταν αυτός που ξεκίνησε την εκκλησιαστική μεταρρύθμιση που ολοκλήρωσε ο Μπαρμπερίνι. Το μνημείο αυτό περιέχει αναφορές στους τάφους των Μεδίκων από το Μιχαήλ Άγγελο, με το άγαλμα του Πάπα στην κορυφή σε στάση ευλογίας. Στα πλευρά της σαρκοφάγου βρίσκονται οι αλληγορικές μορφές της Χάριτος και της Δικαιοσύνης. Στο κέντρο ένας σκελετός, στη θέση της συνηθισμένης απεικόνισης της Φήμης που γράφει τον επιτάφιο. Η καινοτομία αυτή περνά το μήνυμα πως ακόμη και ο Θάνατος, τον οποίο αναπαριστά ο σκελετός, αποδίδει τιμές στη δόξα του Πάπα.

  • Παλάτσο Μπαρμπερίνι (1630). Μετά το θάνατο του Κάρλο Μαντέρνο ανατέθηκε στον Μπερνίνι η ολοκλήρωση των εργασιών στο Παλάτσο Μπαρμπερίνι, όπου σήμερα στεγάζεται μουσείο έργων σημαντικών ζωγράφων του 13ου – 16ου αιώνα. Το έργο ήδη επιτηρούσε ο ανιψιός του Μαντέρνο, Φραντσέσκο Μπορομίνι. Οι δύο καλλιτέχνες συνεργάστηκαν στο έργο αυτό, καθώς και για μερικά ακόμη. Η συνεργασία τους όμως μετατράπηκε τα χρόνια που ακολούθησαν σε πικρό ανταγωνισμό.

  • Κρήνη του Τρίτωνα (1642). Στο κέντρο της πολύβουης Πιάτσα Μπαρμπερίνι στη Ρώμη βρίσκεται η Κρήνη του Τρίτωνα, το πρώτο από τα σιντριβάνια του Μπερνίνι. Δημιουργήθηκε λίγο μετά την ολοκλήρωση του Παλάτσο Μπαρμπερίνι. Δελφίνια ισορροπούν πάνω στα κεφάλια τους, στρίβοντας τις ενωμένες ουρές τους για να στηρίξουν ένα τεράστιο όστρακο. Πάνω σε αυτό παρουσιάζεται γονατιστός και σε υπερφυσικό μέγεθος, ο Τρίτων, μια θεότητα της θάλασσας κατά την ελληνορωμαϊκή μυθολογία. Ρίχνει πίσω το κεφάλι φυσώντας ένα πίδακα νερού ψηλά μέσα από ένα κοχύλι. Ανάμεσα στις ουρές των δελφινιών φαίνονται τα κλειδιά του Αγίου Πέτρου, η Τιάρα του Πάπα και το οικόσημο των Μπαρμπερίνι, με τις χαρακτηριστικές μέλισσες. Το σιντριβάνι αυτό, μαζί με την Κρήνη των Μελισσών στην ίδια πλατεία, ήταν η τελευταία παραγγελία που ο Μπερνίνι έλαβε από το μεγάλο του προστάτη.

  • Κρήνη των Μελισσών (1644). Επειδή το σύμβολο των Μπαρμπερίνι ήταν οι μέλισσες, η κρήνη διακοσμήθηκε με τα έντομα αυτά, που μοιάζουν σαν να πίνουν από το νερό που πέφτει ψηλά. Η Κρήνη των Μελισσών παρουσιάζεται ως ένα ανοιχτό κοχύλι. Το κάτω κέλυφος αποτελεί τη λεκάνη όπου μαζεύεται το νερό, ενώ το άνω στηριζόταν στο Παλάτσο Σοντερίνι. Η κρήνη χρησίμευε ουσιαστικά στο πότισμα των αλόγων και αρχικά ήταν τοποθετημένη λίγο μακρύτερα. Το 1915, όταν αποφασίστηκε η ανακατασκευή της, πολλά κομμάτια της δεν μπορούσαν πια να βρεθούν και συμπληρώθηκε με ασβεστόλιθο και μάρμαρο. Περιπαικτικά ο λαός της Ρώμης, κατά την εποχή κατασκευής της, αποκαλούσε την κρήνη, "Κρήνη των Μυγών", ειρωνευόμενος την δίψα των Μπαρμπερίνι για εξουσία.
Μερικά από τα αριστουργήματα του καλλιτέχνη που ανήκουν στην περίοδο αυτή είναι:

  • Παρεκκλήσι Κορνάρο και Έκσταση της Αγίας Θηρεσίας (1646). Στη Σάντα Μαρία ντέλα Βιτόρια, στο παρεκκλήσι Κορνάρο, στα αριστερά της Αγίας Τράπεζας, είναι η Έκσταση της Αγίας Θηρεσίας, που φιλοτέχνησε το 1646 ο Μπερνίνι. Τα αγάλματα αναπαριστούν μία σκηνή που περιγράφει η Αγία Θηρεσία της Αβίλα στην αυτοβιογραφία της, ένα πολύ ζωντανό όραμα που είχε, με έναν άγγελο να της τρυπά την καρδιά με ένα χρυσό βέλος, προκαλώντας της ταυτόχρονα μεγάλη χαρά και πόνο. Η Αγία είναι ξαπλωμένη σε ένα σύννεφο με το στόμα μισάνοιχτο και τα μάτια κλειστά, ενώ το σώμα της καλύπτει πτυχωτό ύφασμα. Από ψηλά την κοιτά ένας άγγελος που είναι έτοιμος να την τρυπήσει με ένα βέλος. Οι πλούσιες πτυχώσεις των ρούχων και η στάση των σωμάτων εγκαταλείπουν τους κλασικούς περιορισμούς και συνθέτουν μια παθιασμένη, κατά άλλους υπερβολικά φιλήδονη εικόνα. Το φως πέφτει από επάνω, από ένα παράθυρο που είναι αόρατο από το εξωτερικό του ναού, δημιουργώντας μια εξωπραγματική εικόνα. Πάνω από τις μαρμάρινες μορφές έχουν κατασκευαστεί ακτίνες που αναπαριστούν το θείο φως από μπρούντζο. Το ίδιο το παρεκκλήσι έχει κτιστεί έτσι ώστε να θυμίζει σκηνή θεάτρου. Διαθέτει μάλιστα και μικρά θεωρεία από όπου ο ευεργέτης της εκκλησίας Καρδινάλιος Φεντερίκο Κορνάρο και οι πρόγονοί του, με τη μορφή γλυπτών, μοιάζουν σαν να παρακολουθούν τη σκηνή που εξελίσσεται μπροστά τους.

Η Κρήνη των Τεσσάρων Ποταμών (1651), Πιάτσα Ναβόνα
Η Κρήνη των Τεσσάρων Ποταμών (1651), Πιάτσα Ναβόνα

  • Κρήνη των Τεσσάρων Ποταμών (1651). Αυτή η υπέροχη κρήνη που στέκεται στο κέντρο της γραφικής Πιάτσα Ναβόνα, εγκαινιάστηκε το 1651. Την πέτρα σε σχήμα πυραμίδας που στηρίζει έναν αιγυπτιακό οβελίσκο κοσμούν το έμβλημα του Πάπα, ένα περιστέρι και ένα κλαδί ελιάς. Οι μεγάλοι ποταμοί που ήταν ως τότε γνωστοί, ο Νείλος, ο Γάγγης, ο Δούναβης και Ρίο ντελα Πλάτα, ένας για κάθε ήπειρο, απεικονίζονται ως τέσσερις γίγαντες, καθένας από τους οποίους φέρει χαρακτηριστικά που είναι συμβολικά για τον κάθε ποταμό. Για παράδειγμα ο Νείλος έχει σκεπασμένο πρόσωπο γιατί τότε οι πηγές του ήταν άγνωστες, ενώ ο Ρίο ντελα Πλάτα κάθεται πάνω σε νομίσματα γιατί εκεί είχαν βρεθεί πολύτιμα μέταλλα. Την τεραστίων διαστάσεων σύνθεση ολοκληρώνει μια πληθώρα από εκπροσώπους του ζωικού βασιλείου. Διάφορα ανέκδοτα της εποχής που επιβιώνουν ως τις μέρες μας θέλουν την κρήνη γεμάτη μυστικά μηνύματα αποδοκιμασίας προς τη δουλειά του Μπορομίνι στη γειτονική εκκλησία της Αγίας Αγνής εν Αγωνία.

  • Σάντα Μαρία σόπρα Μινέρβα. Αυτή η εκκλησία βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία πίσω από το Πάνθεον. Ήταν προπύργιο των Δομινικανών Μοναχών, τους οποίους αποκαλούσαν περιπαικτικά Ντόμινι Κάνες (Σκυλιά του Κυρίου) εξαιτίας του ζήλου που έδειχναν κατά των αιρετικών. Δεν χτίστηκε από τον Μπερνίνι καθώς είναι πολύ παλαιότερη, ωστόσο εδώ βρίσκονται ένας τάφος που φιλοτέχνησε, αυτός του Σουόρ Μαρία Ράτζι και μια προτομή. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα της ανεξάντλητης φαντασίας του Μπερνίνι βρίσκεται έξω από την εκκλησία. Πρόκειται για έναν οβελίσκο που βρέθηκε στον κήπο της μονής της Σάντα Μαρία, και τον οποίο ο Μπερνίνι σκέφτηκε ευφυώς να στηρίξει στην πλάτη ενός ελέφαντα. Ο ελέφαντας, σύμβολο εξυπνάδας και ευσέβειας, επιλέχτηκε για να ενσαρκώσει τις αρετές πάνω στις οποίες έπρεπε οι χριστιανοί να οικοδομήσουν την αληθινή σοφία. Τον ελέφαντα φιλοτέχνησε βασιζόμενος στο σχέδιο του Μπερνίνι ο Έρκολε Φεράτα. Το έργο αυτό σχεδιάστηκε και παρουσιάστηκε το 1666, κατά τη θητεία του επόμενου Πάπα.

Τελευταία χρόνια

Μετά την επιστροφή του από τη Γαλλία, ο Μπερνίνι συνέχισε να πλουτίζει τη Ρώμη σε αριστουργήματα. Αρκετά από αυτά κατασκεύασε με τη βοήθεια μαθητών του, αλλά και του γιου του. Ανάμεσα στα όψιμα έργα του ξεχωριστή θέση έχουν:

Ο Άγγελος με το Ακάνθινο Στεφάνι (1669), Σαντ' Αντρέα ντέλε Φράτε

Ο Άγγελος με το Ακάνθινο Στεφάνι (1669), Σαντ' Αντρέα ντέλε Φράτε

  • Γλυπτά στην Πόντε Σαντ’ Άντζελο (1669). Η γέφυρα αυτή, γνωστή και σαν Γέφυρα του Ανδριανού, κατασκευάστηκε στη Ρώμη ανάμεσα στο 134139 από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Ανδριανό. Στέκεται πάνω από τον Τίβερη ποταμό και ένωνε το κέντρο της πόλης με το νεόκτιστο Μαυσωλείο του αυτοκράτορα, όπου σήμερα βρίσκεται το Καστέλ Σαντ’ Άντζελο. Το 1669, ο νέος Πάπας Κλήμης Θ', παρήγγειλε στον Μπερνίνι να αντικαταστήσει μια σειρά από παλαιά αγάλματα που έστεκαν εκεί. Αποτελώντας ένα από τα τελευταία μεγάλα έργα του Μπερνίνι, η ομάδα αυτή των γλυπτών αποτελείται από δέκα αγγέλους που κρατούν τα όργανα του Μαρτυρίου. Εκείνος ολοκλήρωσε προσωπικά δύο από τους αγγέλους, ενώ τους υπόλοιπους έφτιαξαν σύμφωνα με δικά του σχέδια οι βοηθοί του. Ωστόσο ο Πάπας τελικά αποφάσισε πως οι δύο άγγελοι που κατασκεύασε ο Μπερνίνι ήταν υπερβολικά ωραίοι για να εκτεθούν στις καιρικές συνθήκες. Τελικά τους κράτησε η οικογένεια του καλλιτέχνη και στη θέση τους μπήκαν πιστά τους αντίγραφα. Το 18ο αιώνα μεταφέρθηκαν στην εκκλησία Σαντ Αντρέα ντέλε Φράτε, όπου και παραμένουν μέχρι σήμερα.

  • Μπεάτα Λουντοβίκα Αλμπερτόνι (1674). Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό γλυπτό που αποτέλεσε παραγγελία του Καρδιναλίου Παλούτζι ντέλι Αλμπερτόνι. Ήταν ένα από τα τελευταία αγάλματα του μεγάλου καλλιτέχνη, το οποίο και ξεκίνησε σε ηλικία 74 ετών. Το άγαλμα απεικονίζει τη μοναχή Λουντοβίκα Αλμπερτόνι στο κρεβάτι του θανάτου της, ενώ αισθάνεται ταυτόχρονα τόσο την επιθανάτια αγωνία, όσο και θρησκευτική έκσταση, ενώ περιμένει να ανυψωθεί με το Άγιο Πνεύμα. Το γλυπτό βρίσκεται σε ειδικά σχεδιασμένο παρεκκλήσι, στην εκκλησία Σαν Φραντσέσκο α Ρίπα, στο Τραστέβερε.

  • Ταφικό Μνημείο του Αλεξάνδρου Ζ' (1678). Όπως έκανε παλαιότερα και για τον Πάπα Ουρβανό Η', ο Μπερνίνι κατασκευάζει ένα ταφικό μνημείο μέσα στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, με τη βοήθεια των μαθητών του. Το μνημείο βρίσκεται σε ένα θάλαμο αριστερά της εγκάρσιας πτέρυγας. Ο Πάπας απεικονίζεται βυθισμένος σε προσευχή. Ο Θάνατος αυτή τη φορά δεν γράφει σε κάποιο βιβλίο, μα σηκώνει ψηλά μια κλεψύδρα, με το κεφάλι κρυμμένο κάτω από ένα φαρδύ κομμάτι ύφασμα με μεγάλες πτυχώσεις, που ενώνει τις τέσσερις αλληγορικές φιγούρες: την Ελεημοσύνη και την Αλήθεια μπροστά με τη Σύνεση και τη Δικαιοσύνη από πίσω. Ανάμεσά τους αποκαλύπτει μία πόρτα που συμβολίζει το Πέρασμα στον Άλλο Κόσμο. Το έργο μπορεί να ερμηνευτεί σαν μια πρόσκληση να περάσει κανείς τον χρόνο της ζωής του με προσευχή για να διευκολύνει το Πέρασμα στο Θάνατο.
Ο Μπερνίνι απεβίωσε στη Ρώμη το 1680, και κηδεύτηκε στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε. Δύο χρόνια μετά το θάνατό του, η Βασίλισσα Χριστίνα της Σουηδίας, η οποία τότε διέμενε στη Ρώμη, παρήγγειλε στον Φιλίππο Μπαλντινούτσι να γράψει τη βιογραφία του. Το πρόσωπό του, όπως απεικόνισε ο ίδιος σε μια αυτοπροσωπογραφία του, εμφανιζόταν στο ιταλικό χαρτονόμισμα με αξία 50.000 λιρέτες. Επίσης, δανείζει το όνομά του στον κρατήρα Μπερνίνι, στην επιφάνεια του πλανήτη Ερμή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου