Σκληρό παζάρι μέχρι τη Σύνοδο της 25ης Μαρτίου

Σε πολιτική συμφωνία για το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, που θα ανοίξει τον δρόμο για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας στην εαρινή σύνοδο κορυφής στις 24-25 Μαρτίου, καταλήγουν οι ηγέτες της Ευρωζώνης. Πρόκειται για το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της Οικονομικής Ενωσης σε συνδυασμό με τη συμφωνία για τον μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) που αναμένεται να συμφωνηθεί στο τέλος του μήνα, ωστόσο είναι αμφίβολο αν τα μέτρα θα αντιμετωπίσουν βραχυπρόθεσμα την κρίση δημοσίου
χρέους της Ευρωζώνης.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, κ. Αγκελα Μέρκελ, έχει καταστήσει σαφές στους ομολόγους της ότι η αποδοχή των μέτρων που θα περιλαμβάνει το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας είναι αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου να αποδεχτεί την ενίσχυση του προσωρινού Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Χθες, τέθηκαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τη λεγόμενη συνολική απάντηση στην κρίση: ο προσωρινός και ο μόνιμος μηχανισμός βοήθειας και τα Σύμφωνα, Σταθερότητας και Ανταγωνιστικότητας. Το πιο πιεστικό πρόβλημα για την Ευρωζώνη είναι η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τόσο των διαθέσιμων κεφαλαίων από περίπου 250 δισ. ευρώ σήμερα σε 440 δισ. ευρώ και το κυριότερο να δοθεί στο Ταμείο η δυνατότητα να παρεμβαίνει στις αγορές κρατικών ομολόγων. Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν ταχθεί δημοσίως υπέρ της ανάγκης το Ταμείο να αποκτήσει την «απαιτούμενη ευελιξία», δηλαδή να μπορεί να αγοράζει κρατικά ομόλογα είτε στην πρωτογενή είτε στη δευτερογενή αγορά. Γαλλία και Ισπανία έχουν ταχθεί υπέρ της δυνατότητας αυτής, ωστόσο η Γερμανία εμφανίζεται πολύ αρνητική σε αυτό το ενδεχόμενο.
Στο πλαίσιο των αλλαγών στη λειτουργία του Ταμείου εντάσσεται και η μείωση του επιτοκίου δανεισμού προς Ελλάδα και Ιρλανδία, ενώ η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου προς την Ελλάδα αναμένεται να υιοθετηθεί τυπικά στο τέλος Μαρτίου. Το Βερολίνο έχει αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο το Ταμείο να επαναγοράζει κρατικά ομόλογα κρατών-μελών που δέχονται πιέσεις από τις αγορές ή το ενδεχόμενο να δανείζει τα ίδια τα κράτη-μέλη προκειμένου να κάνουν επαναγορές. Στις αγορές έχουν δημιουργηθεί πολύ μεγάλες προσδοκίες σχετικά με τη δυνατότητα του Ταμείου να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων και ενδεχόμενη αδυναμία συμφωνίας στο τέλος Μαρτίου θα προκαλέσει πολύ σημαντική αποσταθεροποίηση της Ευρωζώνης. Οι ηγέτες της Ευρωζώνης αναμένεται να δώσουν πολιτικές κατευθύνσεις προς τους υπουργούς Οικονομικών, οι οποίοι θα πρέπει να συμφωνήσουν τις τελικές ρυθμίσεις την προσεχή Δευτέρα και Τρίτη και πιθανότατα σε έκτακτο συμβούλιο Eurogroup στις 21 Μαρτίου.
Εν τω μεταξύ η Πορτογαλία ανακοίνωσε χθες νέα επιπλέον μέτρα λιτότητας (0,8% του ΑΕΠ το 2011, 2,5% το 2012 και 1,2% το 2013) με τα οποία θα επιταχύνεται η μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2013. Ωστόσο, διπλωμάτες στις Βρυξέλλες θεωρούν σχεδόν αναπόφευκτη την προσφυγή της Πορτογαλίας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό βοήθειας (EFSF) τις επόμενες εβδομάδες, το πιθανότερο στις αρχές Απριλίου.