Πού βαδίζει ο υπνωτισμένος ευρωπαϊκός νότος;

Γράφει ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Την ώρα που η αρχιέρεια της λιτότητας, Άνγκελα Μέρκελ ήταν «οικοδέσποινα» μιας μίνι Συνόδου Κορυφής, στο Βερολίνο, με θέμα την ανεργία των νέων στην Ε.Ε. στην Ελλάδα η τρόικα απαιτούσε νέες περικοπές και απολύσεις στο Δημόσιο, η Πορτογαλία ήταν αντιμέτωπη με την προοπτική της 

κυβερνητικής κατάρρευσης εξαιτίας της νεοφιλελεύθερης εμμονής της, στην Ισπανία συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιούνταν κατά των εξώσεων και στην Ιταλία η οικονομία βαδίζει ολοταχώς προς την άβυσσο. 

Ο ευρωπαϊκός Νότος εξακολουθεί να βυθίζεται στην κρίση εγκλωβισμένος στο λαβύρινθο των υφεσιακών πολιτικών που επιβάλλει ο σκληρός πυρήνας του ευρώ, χωρίς καμία αντίσταση.

Στην Ελλάδα, το σκηνικό επαναλαμβάνεται για ακόμα μία φορά. Η τρόικα έρχεται για να ζητήσει νέες περικοπές, απολύσεις στο Δημόσιο και υψηλότερους φόρους, την ώρα που η ανεργία βρίσκεται στο 27%, η ύφεση σημειώνεται κατά έκτη συνεχόμενη χρονιά και το δημόσιο έλλειμμα φτάνει το 3,8%.

Έξι στους 10 νέους είναι άνεργοι, ενώ το μεταναστευτικό κύμα, αποτελούμενο από νέους επιστήμονες μεγαλώνει. Εκβιασμοί και τελεσίγραφα από τις Βρυξέλλες και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο περνούν μέτρα που νομοτελειακά οδηγούν σε περαιτέρω βάθεμα της ύφεσης και κοινωνικό αδιέξοδο και πάει λέγοντας.

Στην Πορτογαλία, η ξαφνική παραίτηση του αρχιτέκτονα της λιτότητας και εκλεκτού της τρόικας, υπουργού Οικονομικών Βίτορ Γκασπάρ άνοιξε τον Ασκό του Αιόλου.

Ακολούθησε ο κυβερνητικός εταίρος (επικεφαλής του κόμματος CDS-PP) και υπουργός Εξωτερικών Πάουλο Πόρτας, ενώ έχει φουντώσει η φημολογία περί αποχώρησης άλλον δύο μελών του κυβερνητικού σχήματος των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης, Ασουνσάου Κρίστας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πέδρου Μότα Σουάρες. Η παραίτηση του Πόρτας θέτει εν αμφιβόλω την επιβίωση της συντηρητικής κυβερνησης του Πέδρο Πάσος Κοέλιο, αφού το κόμμα του κρίνει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η Λισαβόνα μπορεί να μπαίνει στον τελευταίο χρόνο του προγράμματος που προέβλεπε το Μνημόνιο των 78 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2011, όμως η «έκρηξη» της ανεργίας (18% από 12% όταν ανέλαβε ο Κοέλιο) και η βουτιά της ύφεσης σε ποσοστό άνω του 2% για φέτος (3,2% ήταν το 2012) δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.

Οι κυβερνητικές αναταράξεις προκάλεσαν ανοδική πορεία στο κόστος δανεισμού της χώρας με το δεκαετές ομόλογο να παίρνει την ανιούσα (8% από 6,35% πριν από μερικές ημέρες). Την ίδια ώρα η τρόικα ζητεί επιτακτικά την προώθηση των μεταρρυθμίσεων που μπλόκαρε το Συνταγματικό Δικαστήριο, ενώ οι αντιδράσεις των Πορτογάλων φουντώνουν, με δυναμικές διαδηλώσεις.

Στην Ισπανία τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα. Η ανεργία βρίσκεται στο τρομακτικό 27%, το δημόσιο έλλειμμα στο 6,5% του ΑΕΠ, ενώ η ύφεση αγγίζει το 1,5%. Το ζήτημα των εξώσεων συνεχίζει να «στραγγαλίζει» τη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου, με τις διαμαρτυρίες να είναι συνεχείς, όπως χθες, έξω από την Κεντρική Τράπεζα της Ισπανίας, στη Μαδρίτη. 

Παράλληλα, ο τραπεζικός τομέας της χώρας παραμένει εξαιρετικά ασταθής δείχνοντας ότι οι κυβερνητικοί χειρισμοί του Μαριάνο Ραχόι διατηρούν την Ισπανία στο σημείο μηδέν. 

Στην Ιταλία η κατάσταση έχει επιδεινωθεί τους τελευταίους μήνες, παράλληλα με την πολιτική αστάθεια που συνεχίζει να επικρατεί, με την εύθραυστη κυβέρνηση συνεργασίας του Ενρίκο Λέτα να μην δείχνει ότι μπορεί να επαναφέρει σε ράγες ασφάλειας το τρένο της οικονομίας. 

Η ύφεση υπολογίζεται στο 1,9% του ΑΕΠ για φέτος, το έλλειμμα στο 2,9% ενώ η ανεργία ανέρχεται στο 11,8%. Οι πολίτες που ζουν «σε κατάσταση στέρησης και οικονομικής δυσπραγίας» φτάνουν σχεδόν τα 15 εκατομμύρια σε μια χώρα 60 εκατομμυρίων κατοίκων, ενώ η ύφεση έχει βάλει λουκέτο σε 60.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το 2011.

Ευχολόγια και κενές προαναγγελίες

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο ευρωπαϊκός Νότος βρίσκεται εδώ και χρόνια εγκλωβισμένος σε ένα οικονομικό πλαίσιο που όχι μόνο δεν εξυγιαίνει τις οικονομίες του, όπως υποκριτικά διακηρύττουν οι εμπνευστές και οι εκτελεστές του, αλλά επιδεινώνει την ήδη δραματική κατάσταση.

Η ανεργία και κυρίως αυτή των νέων αποτελεί το νο.1 πρόβλημα και ταυτόχρονα λογικό αποτέλεσμα της οικονομικοπολιτικής κατάστασης που διαμορφώνει η γερμανική ηγεμονία στην Ε.Ε. Όμως η πολιτική υποκρισία δεν στερεύει.

Η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ διοργάνωσε συνδιάσκεψη στο Βερολίνο για το κρίσιμο αυτό ζήτημα, όμως για ακόμα μία φορά ακούστηκαν γενικολογίες, ευχολόγια και υπογραμμίστηκε η ανάγκη άμεσης δράσης με στόχο την τόνωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και το άνοιγμα νέων θέσεων εργασίας. Φυσικά αυτό που δεν αναφέρθηκε είναι ότι οι πολιτικές περικοπών κόβουν θέσεις εργασίας και βάζουν λουκέτα εδώ και πολύ καιρό στην ευρωζώνη.

Η επιμονή στις περίφημες «μεταρρυθμίσεις» που έχει γίνει το άγιο δισκοπότηρο των οικονομικών κέντρων που διαμορφώνουν τις πολιτικές στα υπερχρεωμένα κράτη της ευρωζώνης και κυρίως στην περιφέρεια, δεν σημαίνουν εξυγίανση, αλλά καταρράκωση της οικονομίας σε τέτοιο βαθμό που θα προλειάνουν το έδαφος για ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων και συμπίεσης των μισθών. 

Ο ευρωπαϊκός Νότος βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του οικονομικού πειράματος, με την Ελλάδα να οδηγεί τις εξελίξεις, που αν συνεχιστεί θα δημιουργήσει -για οικονομικούς λόγους- πολλές πλατείες Ταξίμ και Ταχρίρ μέσα στην Ευρώπη. Προς το παρόν, οι Ευρωπαίοι, με τους Έλληνες χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, δεν αντιδρούν και ιδιαίτερα, δείχνοντας πως δεν ενοχλούνται από την υποθήκευση του μέλλοντός τους.

newpost