Μια Ακρόπολη δεν σώζει την Αθήνα

Ο τουρισμός είναι η μόνη οικονομία που επιβιώνει στην ύφεση. Και η Αθήνα διαθέτει αυτήν τη δυνατότητα. Θα ήταν όμως χρήσιμο ο τουρισμός να μην ήταν μονοθεματικός. Δηλαδή δεν αρκεί μόνο η Ακρόπολη για να επικρατήσει ως μοντέλο οικονομίας και
να σώσει όλη την πόλη».

Είναι η άποψη που εκφράζει στα «ΝΕΑ» ένας αρχιτέκτονας φιλόσοφος. Ο Αγγλος Αντονι Βίντλερ, πρύτανης της αρχιτεκτονικής σχολής Cooper Union της Νέας Υόρκης, ο οποίος προεδρεύει στην κριτική επιτροπή αξιολόγησης των προτάσεων του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού Re-Think Athens που οργανώνει και χρηματοδοτεί το Ιδρυμα Ωνάση για την ανασυγκρότηση του Κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου.

Με αφορμή την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του διαγωνισμού κατά την οποία προκρίθηκαν εννέα επιλογές και εξαγοράστηκαν άλλες τρεις με ενδιαφέροντες προβληματισμούς που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά την εξέλιξη του έργου, ένα μέρος του Re-Think Athens ανοίχτηκε και προς τον κόσμο που κατοικεί αυτή την πόλη. Ηταν η συζήτηση «Η παγκόσμια πόλη σήμερα» που φιλοξένησε η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Συμμετείχε και ο Αντονι Βίντλερ συνδέοντας το πλατωνικό πρότυπο για μια δίκαιη πόλη με την «Ουτοπία» του Τόμας Μορ και τις επιρροές που είχε η γραμμή αυτή της ουτοπικής, ιδανικής πόλης στους αρχιτέκτονες της Αναγέννησης.

Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της σειράς εκδηλώσεων «Λέξεις και Σκέψεις» και που συντόνισε και προλόγισε ο καθηγητής Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Παναγιώτης Τουρνικιώτης μετείχαν επίσης ο καθηγητής Αστικού Σχεδιασμού και Πολεοδομίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης Ρίτσαρντ Πλαντζ και ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Πάνος Δραγώνας, συνεπιμελητής της πρόσφατης ελληνικής συμμετοχής «Made in Athens» στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας.

Η προσέλευση του κοινού ήταν πολύ μεγάλη. Ενώ η αίθουσα είχε γεμίσει ασφυκτικά, η ουρά στην υποδοχή εξακολουθούσε να φτάνει μέχρι την πόρτα. Οι πολλοί που δεν χώρεσαν κάθησαν οκλαδόν στο φουαγιέ και παρακολούθησαν από δύο οθόνες. Η συζήτηση, που είναι και τώρα προσβάσιμη στο Ιντερνετ, μεταδιδόταν απευθείας από την ιστοσελίδα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (www.sgt.gr).

Ο Ρίτσαρντ Πλαντς ανέλυσε τις πολλαπλές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Νέα Υόρκη στους τομείς της ύδρευσης, της ενεργειακής επάρκειας, της υγείας, προβλήματα με μεγάλο βαθμό δυσκολίας, καθώς και κάποιες προτάσεις που η αμερικανική τεχνολογία αιχμής έχει να παρουσιάσει για το μέλλον. Και σημείωσε ότι ο σύγχρονος πολίτης πρέπει να αλλάξει πολλές αντιλήψεις. «Ο,τι παράγεται στην πόλη πρέπει να μένει σε αυτήν και να επαναχρησιμοποιείται», είπε.

Ο Πάνος Δραγώνας μίλησε για την Αθήνα ως «παγκόσμια πρωτεύουσα της κρίσης». Γεγονότα όπως αυτά της Marfin ή της καταστροφής του Αττικόν, οι εικόνες με οπαδούς της Χρυσής Αυγής έξω από την παράσταση «Corpus Christi», όπως και οι εικόνες νεόπτωχων αστέγων βάζουν την Αθήνα στο επίκεντρο της σημερινής παγκόσμιας πόλης, είπε. Αυτή τη στιγμή, συνέχισε, γίνονται στην Αθήνα παρεμβάσεις και από πάνω προς τα κάτω, όπως το Πάρκο του Φαλήρου από το Ιδρυμα Νιάρχου αλλά και το Re-Think Athens για το Κέντρο της πόλης από το Ιδρυμα Ωνάση, γίνονται όμως και πολλά από κάτω προς τα πάνω, καθώς οργανώσεις πολιτών αλλάζουν με δράσεις τους όλο και περισσότερο τον δημόσιο χώρο.

«Αυτό που χρειάζεται η Αθήνα είναι συλλογικότητα. Η ανάμειξη του ιδιωτικού και του δημόσιου φορέα στην κατανόηση και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της. Για μένα το πρόβλημά της είναι καθαρά οικονομικό. Ο κύκλος ζωής μιας πόλης κλείνει όταν δεν υπάρχουν πόροι», είπε στα «ΝΕΑ» ο Αντονι Βίντλερ