Περιορισμένες λόγω... νομικής εμπλοκής είναι οι επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ. στη Θεσσαλονίκη για την εκμετάλλευση των παιδιών των φαναριών. Το γεγονός ότι στις περισσότερες περιπτώσεις προαγωγοί είναι οι ίδιοι οι γονείς ή στενοί συγγενείς είναι ο λόγος που προβάλλεται από τις διωκτικές αρχές, για να μην προχωρούν σε συλλήψεις. «Αφού είναι παιδιά τους, δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί δουλεμπόριο», αναφέρουν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., οι οποίοι βλέπουν το φαινόμενο να
έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στη Θεσσαλονίκη, χωρίς όμως να γίνεται καμία αποτελεσματική έρευνα. Ορισμένοι μάλιστα υποστηρίζουν πως γίνονται συλλήψεις και προσαγωγές στα δικαστήρια, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να κατηγορηθούν. Αρμόδια υπηρεσία για τον έλεγχο της επαιτείας είναι η διεύθυνση τάξης της ΕΛ.ΑΣ., από την πλευρά της οποίας όμως δεν έγινε κανένα βήμα.
Αυτό πιστοποιείται και από τα δικαστήρια, όπου εδώ και καιρό έχουν να δουν οι εισαγγελείς συλλήψεις ενηλίκων που εξωθούν ακόμη και τα παιδιά τους στην επαιτεία, όπως και οι δικαστές να οδηγούνται στο ακροατήριο τέτοιες υποθέσεις. Άλλωστε νομικό πλαίσιο υπάρχει και προβλέπει την παραπομπή των κατηγορουμένων γονέων ή συγγενών στο αυτόφωρο μονομελές πλημμελειοδικείο, ενώ για τους συλληφθέντες υπάρχει ο κίνδυνος αφαίρεσης της επιμέλειας των παιδιών. Στη Θεσσαλονίκη η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών των φαναριών κατάγεται από τη Βουλγαρία και είναι παιδιά οικογενειών ρομά. Οδηγούνται στην Ελλάδα συνοδευόμενα από συγγενείς τους, κυρίως γονείς, ενώ είναι άγνωστο εάν οι ενήλικες έχουν διασφαλίσει πλαστά έγγραφα για τα παιδιά και τα εμφανίζουν δικά τους.
Αυτό αποκαλύφθηκε και στην περίπτωση της 11χρονης Μαργαρίτας, που βρήκε τραγικό θάνατο, όταν παρασύρθηκε από λεωφορείο στην οδό Λαγκαδά. Προέκυψε πως είχε χρησιμοποιηθεί πλαστό διαβατήριο για τη μετακίνησή της, με στοιχεία άλλου παιδιού από τη Βουλγαρία. Αυτό που έχει προκαλέσει ερωτήματα είναι ότι δεν έχει διευκρινιστεί ο λόγος της χρησιμοποίησης του πλαστού διαβατηρίου, αφού η γυναίκα συνοδός της 11χρονης αποδείχτηκε πως ήταν πράγματι γιαγιά της Μαργαρίτας.
Για την κατασταλτική αντιμετώπιση του φαινομένου πάντως υπάρχουν πράγματι προβλήματα -ειδικά αναφορικά με τη φύλαξη των παιδιών. Από τη μία δεν υπάρχουν θέσεις σε ιδρύματα, για να φιλοξενηθούν, εάν αφαιρεθεί η επιμέλειά τους, και από την άλλη αυτή η διαδικασία είναι δύσκολο να εφαρμοστεί, όταν οι ανήλικοι μένουν με τους γονείς τους. Εξάλλου η καταδίκη ενός γονέα ότι εξωθεί το παιδί του στην επαιτεία τιμωρείται με ποινές που ασφαλώς δεν διασφαλίζουν ότι δεν θα το επαναλάβει.
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ
Ο τραγικός θάνατος της 11χρονης, που είχαν λατρέψει καταστηματάρχες και κάτοικοι της οδού Λαγκαδά, προκάλεσε την κινητοποίηση της εισαγγελίας ανηλίκων Θεσσαλονίκης. Εξετάζονται πλέον τρόποι, για να προστατευτούν αυτά τα παιδιά, που πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης από τους ίδιους τους γονείς τους. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει ήδη κινητικότητα στις εισαγγελικές αρχές, σε συνεννόηση με την αστυνομία, καθώς ακόμη και μετά το θόρυβο που προκλήθηκε από το θάνατο της Μαργαρίτας τα παιδιά επανήλθαν στα φανάρια. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται και η περίπτωση έντεκα Βουλγάρων, μεταξύ των οποίων τρία παιδιά, που εντοπίστηκαν σε διατηρητέο στην Άνω Πόλη, πάσχοντας πολλοί από φυματίωση.
Οι αρχές ερευνούν εάν και αυτά τα παιδιά επαιτούσαν στα φανάρια της Θεσσαλονίκης και είχαν βρει καταφύγιο στο εγκαταλειμμένο σπίτι της Τ. Παπαγεωργίου. Magnify Image Εργασία στα φανάρια Σύμφωνα με την έρευνα οι έφηβοι συνήθως πλένουν τζάμια αυτοκινήτων επαιτώντας ή πουλώντας μικροαντικείμενα. Στη Θεσσαλονίκη εργάζονται κυρίως σε μικρές ομάδες συνομήλικων (εντοπίστηκαν 16 παιδιά έως 16 ετών) και σπανιότερα είναι εντελώς μόνοι τους (5 έφηβοι). Τα ανήλικα παιδιά του δρόμου από τη Βουλγαρία μένουν σε πρόχειρους καταυλισμούς ή φτηνά ξενοδοχεία, τα οποία πληρώνουν τα κυκλώματα. Η πλειονότητα των μικρών κοριτσιών συλλαμβάνεται να κλέβει πορτοφόλια σε δρόμους, λεωφορεία, σούπερ μάρκετ και λαϊκές αγορές, ενώ τα αγόρια γίνονται επαίτες σε φανάρια.
Η καταγωγή των βουλγάρων υπηκόων που εντοπίστηκαν στη Θεσσαλονίκη ποικίλλει. Μεταξύ των τόπων που αναφέρθηκαν ήταν οι περιοχές Βάρνα, Ντόμπριτς, Πλέβεν, Ρους, Σόφια, Σούμεν και Βιντίν. Σημαντικός αριθμός των παιδιών φαινόταν να προέρχεται από τη Ρους. Μερικές γυναίκες περιέγραψαν ότι ήταν μέλη μιας ομάδας γυναικών και παιδιών που ταξιδεύουν μαζί. Οι περισσότερες είχαν μικρά παιδιά μαζί τους και επαιτούσαν με ένα παιδί ή μωρό στην αγκαλιά τους. Επαγγελματίες της κοινωνικής πρόνοιας εκτιμούν ότι τα παιδιά από τη Βουλγαρία και οι οικογένειές τους στους δρόμους είναι όλοι καταγωγής ρομά. Η βουλγαρική εθνικότητα και η ταυτότητα ρομά είναι πάντως σχετικά περίπλοκα θέματα στη Βουλγαρία. Η κυριότερη τάση των Βουλγάρων είναι η επαναλαμβανόμενη, προσωρινή μετανάστευση.
ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ
Εκτός από τα παιδιά από τη Βουλγαρία, όπως έδειξε η έρευνα της «Άρσις», οι άλλες ομάδες μεταναστών που εργάζονται στο δρόμο είναι: Τα παιδιά ελληνικής ιθαγένειας γενικά θεωρούνται ρομά. Στη Θεσσαλονίκη εντοπίζεται μικρός αριθμός παιδιών ελλήνων ρομά σε αντίθεση με την Αθήνα. Σημαντικός είναι ο ρουμανικός πληθυσμός των παιδιών και των οικογενειών που ασκούν οικονομική δραστηριότητα στο δρόμο, αλλά είναι μειωμένος σήμερα σε σύγκριση με το 2009. Τα παιδιά αλβανικής καταγωγής είναι η πιο ευδιάκριτη ομάδα που κυκλοφορεί γύρω από εστιατόρια στο κέντρο της πόλης χωρίς τη συνεχή επίβλεψη των ενηλίκων.
Τα μεγαλύτερα παιδιά μάλλον φροντίζουν τα μικρότερα, αν και ενήλικες φαίνεται να τους επιβλέπουν από απόσταση. Όπως επισήμανε η κοινωνική λειτουργός της «Άρσις», οι ομάδες αυτές είναι σχετικά καλοντυμένες και γενικά πηγαίνουν στο σχολείο και εργάζονται με μερική απασχόληση. Τα μικρότερα ή άπειρα παιδιά που δέχονται ακραίες πιέσεις για την εξασφάλιση εισοδήματος έχουν την τάση να επικεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά σε εργασίες που αποφέρουν έσοδα και δεν είναι υπερβολικά κουραστικές, ενώ τα πιο έμπειρα παιδιά έχουν μία γνώση του περιβάλλοντος εργασίας και βρίσκουν χρόνο για παιχνίδι, εξερεύνηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεων, αναζητώντας οικονομικές δραστηριότητες που θεωρούνται πιο αξιοπρεπείς ή απαιτούν περισσότερες δεξιότητες.
ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ
Εδώ και έντεκα χρόνια υπάρχει διακρατική συνεργασία Ελλάδας-Αλβανίας και η «Άρσις» δημιούργησε μηχανισμό για παιδιά επαίτες από την Αλβανία, φροντίζοντας για την αποκατάστασή τους σε συνεργασία με τις κοινωνικές υπηρεσίες της γειτονικής χώρας. Η «Άρσις» συμμετέχει στις προσπάθειες που γίνονται και για τη σύναψη διακρατικής συμφωνίας με τη Βουλγαρία και παράλληλα συνεχίζει την έρευνα με χρηματοδότηση του ιδρύματος «Νιάρχος». «Έγιναν προσπάθειες για συνεργασία με τη Βουλγαρία στο συγκεκριμένο ζήτημα. Είχαμε δύο συναντήσεις, μία το Μάιο και μία το Σεπτέμβριο του 2012. Η ελληνική πλευρά ήθελε πολύ τη συνεργασία, αλλά η βουλγαρική υποστήριξε πως υπάρχουν ήδη διακρατικές συμφωνίες και δεν είναι αναγκαίο να συναφθεί ακόμη μία. Εμείς θέλουμε ειδική συμφωνία για την αρωγή αυτών των παιδιών. Παρ' όλα αυτά οι προσπάθειες συνεχίζουν, όπως και η συνεργασία που έχουμε με βουλγαρικούς κυβερνητικούς και μη φορείς», δηλώνει η Βαλμπόνα Χυστούνα.
www.lifo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου