Η δημιουργία ενός δεύτερου πακέτου στήριξης για την Ελλάδα φαινόταν ένα σχετικά απλό ζήτημα, σημειώνει το άρθρο. Ωστόσο, κατέληξε σε ένα αγωνιώδες
ντιμπέιτ μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών, επιφέροντας σύγχυση στις χρηματαγορές και αυξάνοντας το κόστος δανεισμού της Ισπανίας και της Ιταλίας σε 6% -επίπεδα που για πολλούς αναλυτές είναι μη βιώσιμα.
Επιπλέον, το χρέος της Ελλάδας, που αναμένεται να αγγίξει το 172% του ΑΕΠ στο επόμενο έτος, είναι τόσο μεγάλο που μπορεί να μην αποπληρωθεί ποτέ. Ωστόσο οι αξιωματούχοι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ανοιχτά το γεγονός αυτό, για να μην φοβίσουν τους ομολογιούχους με μια ενδεχόμενη χρεοκοπία. Οι ιδιώτες, από την άλλη, δέχονται τεράστιες πιέσεις να αναλάβουν μέρος του βάρους, όμως οι μεγαλύτεροι επενδυτές σε ελληνικά ομόλογα είναι οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες θα υποστούν τεράστιες απώλειες από τη μείωση της αξίας των ομολόγων τους –και άρα θα χρειαστούν μεγαλύτερα πακέτα βοήθειας.
«Κάθε φορά που λύνουμε ένα πρόβλημα, παρουσιάζονται δύο άλλα», εξομολογείται Ευρωπαίος αξιωματούχος που παίρνει μέρος στις συσκέψεις. Και αυτά τα αντικρουόμενα προβλήματα, τα χειρίζονται «αντικρουόμενοι» οργανισμοί. Σχεδόν κάθε συμμετέχων στο θέμα –η Αθήνα, η ΕΚΤ, το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις- έχουν διαφορετικά και κάποιες φορές αντικρουόμενα συμφέροντα.
Για παράδειγμα η ΕΚΤ, που κατέχει μεγάλο όγκο κρατικών ομολόγων, δεν θέλει να μειωθεί η αξία των ομολόγων αυτών, αφού αυτό μπορεί να «χτυπήσει» την κεφαλαιακή της επάρκεια και να μειώσει την ικανότητά της να επιβιώσει μια περίπτωση αντίστοιχη της Lehman. Η γερμανική κυβέρνηση από την άλλη, πιέζει τις τράπεζες να αναλάβουν μέρος του βάρους.
Γερμανοί και Ολλανδοί δέχονται πιέσεις για να μην επιμείνουν στη θέση τους σχετικά με τη συμμετοχή των ιδιωτών. Όμως το Βερολίνο και η Χάγη ισχυρίζονται ότι αν δεν συμμετάσχουν οι ιδιώτες, το νέο πακέτο διάσωσης θα είναι ανούσιο, αφού δεν θα περιλαμβάνει μείωση του ελληνικού χρέους.
Και ο φαύλος κύκλος διαιωνίζεται, αφού η λύση για κάθε πρόβλημα επιφέρει ένα νέο πρόβλημα.
Πρόβλημα 1ο: Το πρώτο πακέτο διάσωσης δεν ήταν αρκετά μεγάλο.
Λύση: Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν επί της αρχής σε ένα δεύτερο πακέτο στήριξης.
Το πρώτο πακέτο ήταν πολύ αισιόδοξο. Η Ελλάδα υποτίθεται ότι θα συγκέντρωνε 10,9 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμα δάνεια από ομόλογα έως το Μάρτιο του 2012 και 44,1 δισ. ευρώ μεταξύ 2011-2013. Όμως, με τα 10ετή ομόλογα στα ύψη, αυτό είναι αδύνατο. Άρα, χρειάζονται περισσότερα χρήματα για να γεμίσουν το κενό.
Το νέο πακέτο διάσωσης, λοιπόν, αναμένεται να ανέλθει έως και στα 170 δισ. ευρώ, με συμμετοχή της ευρωζώνης, του ΔΝΤ και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας.
Πρόβλημα 2ο: Γερμανοί, Ολλανδοί και Φιλανδοί ψηφοφόροι δεν θέλουν να συνεισφέρουν στο δεύτερο πακέτο βοήθειας.
Οι Γερμανοί πρότειναν την ανταλλαγή των ομολόγων με άλλα που θα λήγουν σε επτά χρόνια, ενώ οι Γάλλοι πρότειναν να δεσμευτούν οι ομολογιούχοι ότι θα επανεπενδύσουν σε ελληνικά ομόλογα όταν θα λήξουν αυτά που κατέχουν. Τα πράγματα εδώ περιέπλεξαν οι Οίκοι αξιολόγησης, που προειδοποίησαν ότι και οι δύο αυτές εκδοχές θα κατατάξουν την Ελλάδα σε κατάσταση «επιλεκτικής χρεοκοπίας».
Λύση: Οι ηγέτες των τριών χωρών πιέζουν τους ιδιώτες ομολογιούχους, και κυρίως τις ευρωπαϊκές τράπεζες, να αναλάβουν μέρος του φορτίου. Ο εκπρόσωπος των τραπεζών, Τσαρλς Νταλλάρα, που είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοδότησης, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το γερμανικό και το γαλλικό σχέδιο είναι στη λίστα των πιθανών λύσεων που εξετάζουν οι τράπεζες.
Πρόβλημα 3ο: Οι Ελληνικές τράπεζες μπορεί να χάσουν τη χρηματοδότηση εκτάκτου ανάγκης
Λύση: Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν όλες τις παραμέτρους που προκύπτουν από αυτό το πρόβλημα. Κατά πρώτον, προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε διακοπή της χρηματοδότησης από την ΕΚΤ θα είναι προσωρινή. Επίσης, προσπαθούν να βρουν τρόπους να ενισχύσουν τα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών.
Η πιο άμεση απειλή είναι να χρεοκοπήσει η Ελλάδα και να μην πληρώσει τα ομολογά της, κάτι που θα οδηγήσει την ΕΚΤ να διακόψει τη χρηματοδότηση. Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να συγκεντρώσουν 20 δισ. ευρώ ώστε να συνεχίσει η ΕΚΤ να δανείζει στην Ελλάδα. Επίσης, η ΕΚΤ ίσως επιτρέψει στην κεντρική τράπεζα της Ελλάδας να παρέχει δάνεια εκτάκτου ανάγκης. Επίσης, η χρεοκοπία της Ελλάδας μάλλον θα ανάγκαζε τους διεθνείς πιστωτές να ανακεφαλαιοποιήσουν τις ελληνικές τράπεζες, ώστε να χάσουν μια σημαντική πηγή κεφαλαίου- το ελληνικό χρέος.
Αν οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορέσουν να πληρώσουν τα ομόλογά τους, θα χρειαστούν κεφαλαιακή ενίσχυση.
Πρόβλημα 4ο: Η ανησυχία για την πιθανότητα μη πληρωμής των ελληνικών ομολόγων συμπαρασύρει τα ισπανικά και ιταλικά ομόλογα.
Λύση: Οι αξιωματούχοι θα επιμείνουν ότι η συμμετοχή των ιδιωτών στο δεύτερο πακέτο διάσωσης θα αφορά μόνο την Ελλάδα –και δεν θα χρειαστεί να σώσουν και άλλες χώρες. Όμως ίσως είναι δύσκολο να πείσουν τους επενδυτές.
Για να είμαστε δίκαιοι, η Ιταλία ευθύνεται κατά ένα μέρος για το πρόβλημά της, καθώς ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι διάλεξε την πιο ακατάλληλη στιγμή για να τσακωθεί με τον υπουργό οικονομικών του, Τζούλιο Τρεμόντι. Όμως η Ισπανία έχει δεχθεί σοβαρό χτύπημα από τη μετάδοση της ελληνικής κρίσης, παρά τα σκληρά μέτρα που εφήρμοσε.
Η ανησυχία των επενδυτών πηγάζει από τη διχογνωμία σχετικά με την Ελλάδα. Αν οι ηγέτες της Ευρώπης σκέφτονται τα ενδεχόμενα της χρεοκοπίας και της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, γιατί να μην κάνουν το ίδιο αργότερα και για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, ή την Ιταλία και την Ισπανία;
Σημαντικό ρόλο εδώ παίζουν οι Οίκοι αξιολόγησης, αφού αυτοί θα αποφασίσουν κατά πόσο μπορούν οι αγορές να εμπιστευτούν τους ευρωπαίους, όταν ισχυρίζονται ότι η συμμετοχή των ιδιωτών θα περιοριστεί στην Ελλάδα.
Η Σύνοδος της Πέμπτης υποτίθεται ότι θα οδηγήσει σε μια γρήγορη λύση ώστε να καθησυχάσει τους επενδυτές και να «ανακουφίσει» τα ισπανικά και τα ιταλικά ομόλογα και να σώσει την Ελλάδα με ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης.
Πρόβλημα 5ο: Το χρέος της Ελλάδας είναι πολύ μεγάλο για να αποπληρωθεί.
Λύση: Το συνολικό χρέος της Ελλάδας είναι 350 δισ. ευρώ. Η καλύτερη λύση για να μειωθεί ο όγκος του χρέους, είναι να χρησιμοποιηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας για να χρηματοδοτήσει ένα σχέδιο επαναγοράς των ομολόγων –κάτι που θα μπορούσε να γίνει και για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Αν και το Ταμείο δεν έχει την αρμοδιότητα να κάνει κάτι τέτοιο, μπορεί ωστόσο να δανείσει στην Ελλάδα χρήματα για να πραγματοποιήσει το σχέδιο η ίδια.
Οι ιδιώτες θα υποστούν κάποιες «εθελοντικές» απώλειες από την ανταλλαγή των ομολόγων τους, τουλάχιστον όμως θα έχουν κάποια επιστροφή στην επένδυσή τους. Επιπλέον, η Αθήνα θα ξεφορτωνόταν τα ομόλογα που λήγουν σύντομα καιν έτσι θα μείωνε το βάρος του χρέους της.
Η Γερμανία, που αντιστεκόταν σθεναρά σε αυτό το σχέδιο, φαίνεται έτοιμη να συμβιβαστεί. Επίσης, ίσως δεχτεί τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας από το Ταμείο. Η λύση αυτή έχει τη στήριξη του κ. Τρισέ και μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και ιδίως του Όλι Ρεν και του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο.
Μένει να δούμε αν θα υποχωρήσουν η Άγγελα Μέρκελ και ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρουτ, οι οποίοι υπήρξαν καθέτως αντίθετοι σε μια τέτοιου είδους λύση.
http://www.skai.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου