Η ζωή στην περιοχή πριν τους πρόσφυγες

Το τρένο για Ποδονίφτη διασχίζει (1920) την 3ης Σεπτεμβρίου

Το 1897 ο "Ποδονίφτης" αριθμεί συνολικά 19 (δεκαεννέα) κατοίκους. Εικοσιτρία χρόνια αργότερα (1920) οι κάτοικοι της περιοχής ήταν μόλις 110. Από αυτούς, η πλειοψηφία ήταν αγρότες από το Μενίδι, που κατείχαν και τις περισσότερες εκτάσεις της περιοχής, μαζί με το Ίδρυμα του Παναγίου Τάφου.

Τα πλούσια νερά στην περιοχή που ο "Ποδονίφτης" συνόρευε με το Μενίδι έκαναν τους κατοίκους να δημιουργήσουν νερόμυλους που λειτουργούσαν το 19ο αιώνα και μέχρι το 1920. Μερικοί από αυτούς τους νερόμυλους ήταν τόσο ξακουστοί στην ευρύτερη περιοχή, που τα ονόματά τους έμειναν στη μνήμη των παλαιοτέρων για πολλά χρόνια: Του Τζιλώνη, του Σκουντούπη, η περιοχή Χαμόμυλου... Κι αν το όνομα "Μύλος του Σκουντούπη" δεν σας λέει τίποτα, καιρός είναι να μάθετε ότι η μεταγενέστερη ονομασία του είναι "Κόκκινος Μύλος".

Η εύφορη πεδιάδα του "Ποδονίφτη" με τους αμπελώνες και τα λιοστάσια συμπληρωνόταν από τους λαχανόκηπους που καλλιεργούσαν οι μικροϊδιοκτήτες Μενιδιάτες και οι "κολίγοι" των πλουσίων. Μια έκταση περίπου χιλίων στρεμμάτων, που ξεκινούσε από τη σημερινή περιοχή Βλάχου και έφτανε μέχρι τη "Σπηλιά", ήταν δασική.

Ένας από τους πρώτους "αυτόχθονες" αγρότες του "Ποδονίφτη" με χωράφια πολλών στρεμμάτων κοντά στον Ιωνικό και την Παναγίτσα ήταν ο Δημήτρης Παπανίκας, που σε συνέντευξή του είχε πει: "Ζούσαμε σε ένα πλινθόκτιστο σπίτι στο κέντρο του κτήματός μας, δυτικά της Παναγίτσας. Εδώ ήμασταν εμείς οι λιγοστοί αγρότες, ενώ τα βράδια συντροφιά είχαμε τις... κουκοβάγιες. Στο κτήμα μας ήταν το μαγγανοπήγαδο που λίγο αργότερα, όταν ήλθαν οι πρώτοι πρόσφυγες, έρχονταν κατά δεκάδες για λίγο νερό..."